Vertrek
Nadat de vrachtbrieven zijn getekend, de zakken met stront aan boord zijn gebracht, het startschot is gegeven en Reid de schepen uitgeleide heeft gedaan met de woorden "Oprotten nou" verlaten de schepen in volgorde van loting de haven op weg naar Warmond e Strontrace schepen vertrekken op maandagmiddag vanuit de haven van Workum, Nadat de vrachtbrieven zijn getekend op de kop van de haven en het startschot is gegeven waarbij It Soal, de vaart naar het IJsselmeer, wordt gejaagd of geboomd of gezeild, afhankelijk van de windrichting.

Routes IJsselmeer
De schepen varen zo snel als mogelijk is naar Warmond. De schippers kunnen uit twee opties kiezen om het Zuidelijk IJsselmeer te bereiken. De op de heenreis gekozen route bepaalt ook de route van de terugreis. Kiezen ze op de heenweg voor het naviduct bij Enkhuizen, dan moeten ze op de terugweg via Lelystad. Kiest de schipper echter voor de Houtribsluizen bij Lelystad op de heenreis, dan mag hij op de terugreis kiezen uit Lelystad of Enkhuizen. De gemaakte keuze hangt af van weer en wind, maar meer van de inzichten van de schipper.

Routes Warmond
Op het IJ moet om veiligheidsredenen de motor worden gebruikt. Hier valt gelijk de volgende belangrijke beslissing: Amsterdam binnenvaren, over de Ringvaart naar de Bollenstreek en terug via Haarlem, óf eerst naar Haarlem en dan door het Spaarne naar Warmond en via de hoofdstad terug naar het Friese Workum. Een beslissing, die uren voordeel kan opleveren. Of volledig verkeerd kan uitpakken.

Augurken ophalen in Oude Wetering
in Oude-Wetering ontvangen zij een lokaal streekproduct (een pot Veense augurken) als symbolische retourvracht naar Friesland.

Keerpunt Warmond
Bij aankomst in Warmond worden de schepen opgewacht door de keermeester en zijn rechterhand. Deze noteren de tijd, nemen de vracht in ontvangst, tekenen de vrachtbrieven en bieden de schipper een oorlam aan. De strontzakken worden gelost aan de kade van park Groot Leerust, bij het theehuis, waarbij het publiek hen bij het lossen van de lading toejuicht. De schipper en bemanning van het schip dat als eerst in Warmond aankomt, wordt feestelijk onthaald door de burgemeester van Warmond, soms zelfs midden in de nacht. Gedurende het verplichte rustuur in Warmond krijgen de schippers en hun bemanning koffie, thee, soep en broodjes.

Terugreis naar Workum
Na het verplichtte uurtje rust gaan de schepen op weg terug naar Workum.
Alle reglementair gefinishte schepen ontvangen in Workum een penning van initiator Reid maar wie als eerste aanlegt gaat naar huis met de Zilveren Brijlepel.

Wat wijzigt er in 2020
Met ingang van 2020 gaat de Strontrace van start in drie klassen: de Lichte, de Zware én de Vrije klasse. Tijdens de ALV is besloten de vrije klasse toe te voegen aan de andere al bestaande klassen in de Strontrace. In de vrije klasse kan er worden deelgenomen met een onbeperkt aantal bemanningsleden. Dit betekent dat je voldoende mankracht hebt tijdens de gehele tocht van Workum naar Warmond en terug. De Vrije klasse is een volwaardige klasse die gaat varen onder hetzelfde reglement. Dezelfde uitdaging, dezelfde prestatie! En ook de vrije klasse kent straks een winnaar welke beloond wordt met een brijlepel! Dezelfde glorie en dezelfde erkenning! Maar belangrijker is natuurlijk dat je met een team een avontuur beleeft, zoals eigenlijk nergens anders in Nederland. Op zeil, met een vaarboom, jagend en zelfs roeiend over het IJsselmeer, door Amsterdam en Haarlem!. Net zoals schippers en bemanning vroeger op weg naar de bollenvelden aflegden, in hun werk om het dagelijks brood.

Naast het toevoegen van de vrije klasse is er ook besloten dat het m.i.v. 2020 ook is toegestaan om met een elektrische lier te gebruiken voor het strijken en zetten van de mast. Dit betekent dat er niet direct hoeft te worden geïnvesteerd in lood en contragewicht constructies. Ook hier is de drempel lager dan voorheen, dispensatie aanvragen is niet meer nodig.

Wat is wat: Lichte, Zware en Vrije klasse.
In de Lichte klasse doen over het algemeen Skûtsjes, Westlanders of vergelijkbare platbodems mee. Het moeten uiteraard vracht varende schepen zijn geweest. Met luiken kappen of een opgebouwde roef, beiden kan. In de lichte- en vrije klasse varen de over het algemeen wat kleinere schepen. Vooral in het binnenwater zijn er voor deze schepen eigenlijk weinig beperkingen om door te varen. Obstakels zoals de meeste bruggen kennen een doorvaarthoogte die met gestreken mast toch gepasseerd kan worden. Dat maakt dat er eigenlijk nooit een stopmoment in de route zit. Behalve als hier zelf voor gekozen wordt. De bemanning in de lichte klasse wordt ingedeeld met de gedachte hoe vroeger de schepen ook werden bestuurd. Met een kleine bemanning, vroeger waren dit een schipper met een vrouw en soms een maat. In de lichte klasse is het minimum aantal bemanningsleden vier. In de reglementen is vastgelegd hoe een bemanning kan worden samengesteld. In de praktijk zijn dit bij ervaren team vier tot vijf bemanningsleden. Dit betekent dat er veel wordt gevraagd van lijf en hoofd onderweg. De lichte klasse wordt dan ook door vele bemanningen gezien als een sprint met een lange adem. Een intens en prachtig avontuur en uniek om op deze manier met bijvoorbeeld een Skûtsje door het Nederlandse landschap te varen. Onderweg zijn er mooie reacties van kijkers aan de wal en de tocht wordt door velen gevolgd middels de sociale media kanalen en track-and-trace.

In de Zware klasse doen de grote schepen mee, zoals Klippers, Zandaken of Kraken. Op de hand worden deze grote schepen door Nederland geloodst. Zeilend, bomend en jagend vergt dit een hele lange adem en uithoudingsvermogen van de bemanning. Een schip in de zware klasse heeft meestal acht of negen bemanningsleden mee, het exacte aantal bemanningsleden wordt bepaald door de afmetingen van het schip, de tuigage en het laadvermogen. Dat aantal is vergelijkbaar met de bemanning van vroeger op dit soort schepen. Het is hard werken en een geweldige prestatie als team om deel te nemen in deze uitdagende klasse. De zware klasse is uiteraard langer onderweg. Zeker bij tegenwind op de ringvaart neemt de tocht een aanzienlijk deel van de Strontweek in beslag. En de bruggen moeten draaien, zodat er geregeld deelnemende zware schepen in de Ringvaart moeten overnachten. Een welkom moment voor de bemanning om bij te tanken en hierna door te zetten. Op open water heeft deze klasse juist een voordeel van hun formaat door onder andere meer zeil. Ze leggen dezelfde route af als de lichte- en vrije klasse maar moeten vanwege hedendaagse veiligheidseisen enkele plekken op de motor passeren. Dat is bijvoorbeeld het geval in (een deel van?) Amsterdam en Haarlem.

In de Vrije klasse kan worden deelgenomen zonder de "beperking" van het aantal bemanningsleden. Met hetzelfde reglement en dezelfde regels. Het gaat ook hier om dezelfde keuzes en dezelfde vaardigheden. Het enige verschil is dus het aantal bemanningsleden. Het is in deze klasse dus mogelijk om hetzelfde avontuur te beleven maar met meer handen aan dek.
Wat is er mooier dan als afsluiter van het seizoen, met het hele team mee te doen aan de Strontrace in de vrije klasse ? Teambuilding in optima forma!